Phương pháp giáo dục trực quan là một trong những phương pháp giảng dạy cơ bản ở nhiều cơ sở giáo dục. đó là một phương pháp được áp dụng một cách phong phú. Trong bài viết này sẽ giải thích thêm cho các bạn về phương pháp dạy học trực quan là gì? làm thế nào để áp dụng nó?
Mục Lục Bài Viết
Phương pháp dạy học trực quan là gì?
Phương pháp giáo dục trực quan hay còn gọi là dạy học trực quan có nhiều bài báo gọi đó là trình bày trực quan. Nó sử dụng các phương tiện trực quan như kỹ thuật giảng dạy trong, trước và sau khi sử dụng tài liệu mới hoặc trong quá trình ôn tập để củng cố, thậm chí hệ thống hóa kiến thức, kỹ năng và thủ thuật thủ công.
Phương pháp giảng dạy trực quan có các dạng sau:
- Việc trình bày trải nghiệm thực tế, ánh sáng, phim chiếu mang đến hình ảnh rõ nét, sống động. Tài liệu kỹ thuật, phim, video. Trình bày các mô hình phản ánh thực tế một cách khách quan nhất và cũng được chọn lọc kỹ càng để phù hợp với môi trường giáo dục. Đây là cơ sở của quá trình hiểu và lĩnh hội bài học tốt hơn.
- Chúng còn là những hình minh họa được trình bày bằng các phương tiện trực quan có tính chất minh họa như bản đồ, tranh ảnh, hình vẽ trên bảng, v.v.
Đặc thù của phương pháp giáo dục trực quan ở trường mầm non là rất phát triển và dễ thực hiện, giúp trẻ dễ hiểu và hiểu rõ hơn nội dung thông qua hình ảnh minh họa. Trẻ sẽ dễ dàng tiếp thu kiến thức và hiểu được văn bản.
Lợi ích của phương pháp giảng dạy trực quan
Phương pháp dạy học trực quan ở cấp tiểu học và các cấp khác có những ưu điểm rất lớn. Hơn hết, chính sự hấp thụ dần dần của học viên đã khiến khóa học trở nên sôi động và hấp dẫn hơn.
- Với cách dạy trực quan, tài liệu học tập được đặc biệt quan tâm, nhờ có công cụ giúp học sinh nhớ nhanh, nhớ lâu và nhớ rất tốt môn học. Với hình ảnh trực quan sinh động và kiến thức lịch sử sinh động, trẻ có cảm giác như đang sống trong thời kỳ lịch sử này. Bạn cũng biết rằng những hình ảnh không cần viết ra cũng được lưu trữ an toàn trong bộ nhớ, đây chính là hình ảnh thu được từ việc trực quan hóa. Như vậy, học tập qua phương pháp trực quan góp phần tạo nên những biểu tượng lịch sử. Ngoài ra, giáo cụ trực quan còn giúp phát triển khả năng quan sát, tư duy, trí tưởng tượng và ngôn ngữ của học sinh.
- Phương pháp dạy học trực quan là phương pháp học tập sử dụng trực quan, là nguyên tắc suy luận cơ bản giúp học sinh hình thành khái niệm dựa trên việc quan sát trực tiếp đồ vật, đồ dùng thông qua minh họa bằng hình ảnh, ảnh, video. Những công cụ đó là công cụ hỗ trợ giúp học sinh hiểu được bản chất của tri thức, là phương tiện giúp các em hình thành khái niệm và nắm vững các quy luật phát triển của xã hội.
Ví dụ: khi học với hình ảnh những người sử dụng cung hoàng đạo. Học sinh sẽ hiểu được người nguyên thủy đã biết và sử dụng cung tên để chuyển đổi hình thức săn bắn sang săn bắn và thay đổi nền kinh tế thời bấy giờ.
Hạn chế của phương pháp giảng dạy trực quan
Mặc dù có nhiều ưu điểm nhưng phương pháp sử dụng công cụ giáo dục trực quan cũng có một số hạn chế. Những hạn chế này được đề cập dưới đây.
- Hình ảnh, video, phim đều thu hút sự chú ý nhưng nếu không biết sử dụng đúng cách sẽ khiến bạn mất tập trung và khiến học sinh mất tập trung. Điều này khiến các em không hiểu được vấn đề của bài học.
- Đó là phương pháp giảng dạy rất tốn thời gian và giáo viên phải suy nghĩ, tính toán phù hợp với thời gian giảng dạy.
- Hình ảnh, video, phim sẽ có những chi tiết ngoài lề, nhỏ nhặt, không liên quan đến bài học. Nếu không có hướng dẫn đúng, học sinh sẽ chỉ chú ý tới những chi tiết này.
Quá trình thực hiện phương pháp dạy học trực quan
Để đưa ra những bài học trực quan hữu ích, hiệu quả, khơi gợi hứng thú học tập của học sinh, giáo viên cần chú ý đến quá trình thực hiện.
- Đầu tiên, giáo viên phải chuẩn bị hình ảnh, video, băng, phim… về chủ đề của bài học. Hình ảnh và video phải được xem xét cẩn thận để không chứa nội dung phản cảm hoặc không phù hợp về mặt văn hóa.
- Bước tiếp theo, giáo viên treo tranh, tranh minh họa, tài liệu hoặc dụng cụ thí nghiệm…. sau đó giáo viên phải hướng dẫn học sinh.
- Trình bày chi tiết dưới dạng bản đồ, sơ đồ và hình ảnh, kèm theo video yêu cầu chi tiết hơn. Với tài liệu thí nghiệm, giáo viên thực hiện thí nghiệm và cho học sinh xem phim.
- Giáo viên yêu cầu một vài học sinh trình bày nội dung của hình ảnh, nội dung của video hoặc cách tiến hành thí nghiệm. Bạn nhận được gì từ nó?
- Giáo viên chuẩn bị các câu hỏi để giúp học sinh vận dụng những gì mình thấy và những gì mình thấy để trả lời. từ đó hiểu và nắm bắt bài học tốt hơn.
Có nhiều phương pháp dạy học trực quan và tùy theo mục đích mà chúng tôi chia thành các loại:
- Tùy theo mức độ tổ chức, quan sát có thể được chia thành quan sát có sự sắp xếp, sắp xếp của giáo viên hoặc quan sát tự nhiên.
- Dựa vào phương pháp quan sát người ta chia thành quan sát gián tiếp và quan sát trực tiếp.
- Căn cứ vào phạm vi quan sát, chúng ta chia quan sát thành các khía cạnh và quan sát đầy đủ.
- Tùy theo thời gian, chúng tôi chia quan sát dài hạn và quan sát ngắn hạn.
Một số lưu ý trong quá trình dạy học trực quan
- Khi tải ảnh, phim lên, giáo viên cần cẩn thận để đảm bảo hướng nhìn của tất cả học sinh.
- Mỗi dụng cụ, thiết bị thí nghiệm và video trực quan đều có phương pháp, phương pháp quan sát phù hợp. Giáo viên phải tìm hiểu để tìm ra phương pháp phù hợp nhất.
- Tùy vào từng bài học mà bạn sẽ cần những đồ dùng trực quan khác nhau. Một số bài học cần có video nên giáo viên phải lựa chọn công cụ phù hợp để giúp trẻ hứng thú quan sát. Nếu chuyên nghiệp, giáo viên nên xây dựng hệ thống công cụ trực quan theo từng bài học.
- Luôn tìm cách phát huy tính tích cực của học sinh bằng các phương tiện học tập trực quan. Chúng phải được chạm vào, giữ và quan sát cẩn thận.
- Mặc dù các tài liệu như tranh ảnh, phim rất cần thiết cho mỗi bài học nhưng lời nói, cách trình bày của giáo viên cũng vô cùng quan trọng, đặc biệt là ở các môn như địa lý, công nghệ, sinh học ở cấp THCS. Giáo viên cần rèn luyện, nâng cao tay nghề để làm tốt công việc của mình.
- Bằng việc tìm cách khai thác tối đa kiến thức về đồ dùng trực quan, phương pháp dạy học trực quan ở mẫu giáo có sự khác biệt so với ở tiểu học. Giáo viên nên tùy vào trình độ của mình để đặt câu hỏi phù hợp.
- Giáo viên cũng nên chú ý đến các phương tiện trực quan nhỏ khi sử dụng với từng học sinh hoặc khi tự học ở nhà. Giáo viên nên hướng dẫn trẻ kỹ càng, liên hệ với phụ huynh để phụ huynh có thể thực hiện và hướng dẫn trẻ. Các em cũng phải nghiên cứu kỹ, hoàn thành các bài tập và câu hỏi.
Qua bài viết này, giáo viên và phụ huynh đã hiểu được lợi ích cũng như cách tiến hành dạy học trực quan hiệu quả. Cũng nên áp dụng riêng tùy theo điều kiện, cơ sở vật chất của từng địa phương.
