Nghề Nghề dược là nghề gì? Làm gì? Học ở đâu?

Fixi.vn – Bạn đã bao giờ từng thắc mắc học Đại học Dược xong ra trường sẽ làm gì? Có phải chỉ đứng bán thuốc sau quầy? Công việc của những dược sĩ là gì vậy? 

1. Tổng quan nghề dược

Hiểu một cách đơn giản, nghề dược là nghề liên quan đến dược phẩm (thuốc), gồm nhiều lĩnh vực khác nhau như nghiên cứu, sản xuất, lưu thông phân phối, đảm bảo chất lượng, quản lý dược, hướng dẫn sử dụng thuốc cho mọi người. Dược học dựa trên nhiều ngành khoa học khác nhau, nhưng chủ yếu và cơ bản nhất là hoá học và sinh học.

Đa phần các công việc trong ngành dược khá nhẹ nhàng, dành nhiều thời gian trong phòng thí nghiệm hoặc quầy thuốc, ít phải đi lại. Tuy nhiên, cũng như trong ngành y, công việc trong ngành dược đòi hỏi chính xác cao độ. Sự nhầm lẫn trong bất cứ giai đoạn nào đều rất nguy hiểm cho người sử dụng thuốc. Việc nghiên cứu, sản xuất thuốc đòi hỏi thời gian lâu dài.

Thế kỷ XXI, ngành dược phát triển rất mạnh. Tại Việt Nam, đây cũng là một nghề đầy triển vọng. Tới năm 2010, nước ta phấn đấu tặng gấp khoảng 2 lần dược sĩ so với hiện nay. Do số trường đào tạo nghề dược ở nước ta không nhiều nên bạn sẽ tránh được việc cạnh tranh quá gắt gao. Thu nhập trung bình của dược tương đối cao.

2. Học dược ra trường làm gì?

Không ít người nghĩ rằng làm nghề dược nghĩa là trở thành dược sĩ tại các quầy thuốc… Thực ra, phạm vi hoạt động của nghề dược rộng lớn hơn nhiều. Tùy thuộc vào trình độ, sở thích, năng lực… bạn có thể tham gia các lĩnh vực dược khác nhau.

Ở nước ta, cùng sự phát triển kinh tế và hội nhập với thế giới, lĩnh vực hoạt động của ngành dược đang ngày càng được mở rộng, tham gia thường xuyên và tích cực hơn vào công tác bảo vệ và chăm sóc sức khoẻ cộng đồng.

• Công nhân dược

Công nhân dược làm việc tại các quy trình sản xuất ra các loại dược phẩm trong nhà máy, xí nghiệp dược phẩm. Đây là lao động kỹ thuật hoặc giản đơn trong dây chuyền sản xuất, cung ứng vật tư. Công nhân dược thường được tổ chức đào tạo tại xí nghiệp theo yêu cầu riêng của các đơn vị sản xuất.

Công nhân dược làm việc trong các xí nghiệp, nhà máy dược phẩm; lao động kỹ thuật hoặc giản đơn trong dây chuyền sản xuất, cung ứng vật tư thiết bị…

• Dược tá

Sau khi tốt nghiệp lớp học dược tá do Sở y tế địa phương mở, bạn sẽ được cấp bằng dược tá. Lúc này, bạn có thể làm việc trong các xí nghiệp như công nhân, bán thuốc ở quầy thuốc, giúp việc cho các dược sĩ, cấp thuốc ở khoa dược trong bệnh viện.

Làm việc trong các xí nghiệp như công nhân, bán thuốc ở quầy thuốc, giúp việc cho dược sĩ, cấp thuốc ở khoa dược trong bệnh viện…

• Dược sĩ trung học

Dược sĩ trung học được phép tham gia làm việc ở tất cả các lĩnh vực khác nhau của ngành dược với vai trò trợ lý của dược sĩ đại học.

Hiện nay, nước ta vẫn còn tồn tại tình trạng thiếu nhân lực trong ngành dược nên ở một số địa phương vùng núi, vùng sâu, vùng xa, dược sĩ trung học được ủy nhiệm vai trò của dược sĩ đại học. Những dược sĩ trung học này thường được giao giữ vị trí chủ nhiệm quầy thuốc huyện, phụ trách khoa dược của trung tâm y tế huyện…

Khởi đầu từ một dược sĩ trung học, bạn hoàn toàn có thể tự học hỏi, rèn luyện kiến thức. Và chẳng có gì ngăn cản bạn nỗ lực vượt qua kì thi tuyển để vào học hệ đại học không chính quy, trở thành dược sĩ đại học.

• Dược sĩ đại học

Được đào tạo về ngành dược tại các trường Đại học chính quy, dược sĩ có kiến thức đầy đủ về dược học như: chuyển hoá thuốc trong cơ thể, những phản ứng bất lợi của thuốc, tương tác qua lại giữa các loại thuốc, công thức phối hợp thuốc để tạo hiệu quả chữa bệnh tối ưu và an toàn nhất cho người dùng…

Họ có thể tham gia vào tất cả các lĩnh vực của ngành dược như: quản lý nhà nước về ngành dược, nghiên cứu dược phẩm, sản xuất, lưu thông phân phối thuốc, giảng dạy tại các trường Đại học, trung học y dược v.v… Bởi vậy, địa chỉ làm việc của những dược sĩ  rất rộng với nhiều công tác chuyên môn khác nhau trong phòng nghiên cứu của các nhà máy, xí nghiệp dược phẩm, các bệnh viện, trường Đại học, cao đẳng v.v…

Với tấm bằng dược sĩ đại học, bạn có thể tham gia vào toàn bộ thế giới rộng lớn của ngành dược. Khả năng lựa chọn công việc của bạn rất phong phú. Dưới đây là một số lĩnh vực chủ yếu:

• Quản lý Nhà nước về Dược

Làm việc trong lĩnh vục quản lý Nhà nước về dược, nghĩa là bạn đang chịu trách nhiệm quản lý sự vận hành của cả hệ thống ngành dược của đất nước. Ngoài kiến thức chuyên môn trong ngành dược, bạn còn cần trang bị cho mình nhiều kỹ năng khác, tuỳ vào từng vị trí cụ thể

• Nghiên cứu dược phẩm

Bạn còn nhớ câu chuyện về cuộc chiến chống lại bệnh bạch hầu chứ? Nếu bạn say mê hoá học và sinh học, luôn muốn làm nên những điều kỳ diệu và có ích để chăm sóc tốt hơn sức khoẻ cộng đồng, nghiên cứu dược phẩm sẽ là lĩnh vực rất tốt để bạn cống hiến sức lực và trí tuệ.

Chỉ cần điểm qua một vài lĩnh vực nghiên cứu thôi cũng đủ thấy bạn có rất nhiều cơ hội để phát triển sự nghiệp:Bào chế: từ nguyên liệu làm thành chế phẩm thuốc đạt tiêu chuẩn chất lượng.

• • Nghiên cứu tác dụng của thuốc mới: tác dụng dược lý, sinh hóa, độc tính…
  • Động dược học (nghiên cứu sự hấp thu, phân bố, chuyển hóa, thải trừ của thuốc trong cơ thể…).
  • Sinh dược học (nghiên cứu ảnh hưởng của những yếu tố trong con người đến tác dụng của thuốc)..
  • ĐIều chế thuốc

Và còn rất nhiều lĩnh vực hấp dẫn khác.

• Sản xuất thuốc (Đông dược, Tân dược)

Muốn đến được với mọi người, thuốc trước hết cần phải được sản xuất ra. Ngày nay, việc nghiên cứu và sản xuất thuốc tại Việt Nam, làm ra những viên thuốc mang nhãn hiệu “made in Việt Nam”, hợp với túi tiền người dân nước ta đang ngày càng được quan tâm đầu tư.

• Phân phối lưu thông thuốc

Phân phối, lưu thông thuốc cũng là “khâu” thiết yếu để đưa thuốc đến với tất cả mọi người trong xã hội, bảo vệ và chăm sóc sức khoẻ cộng đồng.

Quy trình phân phối thuốc hiện nay được thực hiện từ Trung ương đến địa phương và tới từng người bệnh. Nếu bạn có một chút “máu kinh doanh”, có lẽ lĩnh vực này sẽ hấp dẫn bạn. Nhưng hãy nhớ rằng, trong nghề thuốc, là một dược sĩ chân chính, y đức luôn phải được đặt lên hàng đầu.

Ngoài ra, là một dược sĩ đại học, bạn có thể quan tâm đến những công việc cũng đầy tiềm năng khác như:Quản lý, cung cấp thuốc cho khoa lâm sàng ở bệnh viện.

• • Tham gia cùng bác sĩ kê đơn thuốc, hướng dẫn sử dụng thuốc cho người bệnh (còn gọi là dược lâm sàng).
  • Pha chế thuốc theo đơn của bác sĩ.
  • Quảng cáo, tiếp thị thuốc.
  • Giảng dạy trong các trường đại học, trung học dược, y.
  • Làm việc ở một số tổ chức trong nước và quốc tế về dược phẩm và chăm sóc sức khoẻ cộng đồng.
  • Kiểm nghiệm chất lượng thuốc

3. Nghề dược làm việc ở đâu?

Thuốc gắn chặt với đời sống, vì thế, là dược sĩ, bạn có thể phát triển sự nghiệp ở khắp mọi nơi: trong các phòng quản lý nghiệp vụ, viện nghiên cứu, bệnh viện, công ty, xí nghiệp dược phẩm, các trung tâm, tổ chức chăm sóc sức khỏe… hay chính nhà thuốc tư nhân của mình.

Tốt nghiệp ngành dược, tuỳ vào trình độ và năng lực, bạn có thể làm ở những nơi sau:

• Trong lĩnh vực quản lý Nhà nước về Dược:

Tham gia vào lĩnh vực quản lý Nhà nước về dược, ở tuyến Trung ương, bạn có thể làm việc tại Cục Quản lý Dược, Vụ Khoa học và Đào tạo… của Bộ Y tế. Còn ở địa phương, bạn sẽ tìm thấy vị trí của mình tại các phòng nghiệp vụ dược, phòng quản lý ngành nghề y dược tư nhân, các trung tâm y tế huyện…

• Trong lĩnh vực nghiên cứu:

Tham gia vào lĩnh vực nghiên cứu dược, bạn sẽ làm việc tại các viện nghiên cứu như viện Dược liệu, Viện Kiểm nghiệm, Viện Vệ sinh Dịch tễ, Viện Y học Cổ truyền, các trường đại học… Ngoài ra, bạn cũng có thể làm việc ở các phòng nghiên cứu trong công ty, xí nghiệp dược phẩm.

• Trong lĩnh vực sản xuất thuốc:

Lĩnh vực sản xuất thuốc mở ra khả năng lựa chọn tiềm tàng cho bạn.

Sản xuất thuốc chủ yếu nằm ở khu vực Nhà nước, tuy nhiên, cũng có một số công ty tư nhân. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể làm việc tại các công ty dược phẩm nước ngoài được phép hoạt động tại Việt Nam.

• Trong lĩnh vực phân phối, lưu thông thuốc:

Với điều kiện nước ta hiện nay, đây vẫn là lĩnh vực hoạt động mạnh mẽ của các dược sĩ. Bạn có thể tham gia vào bất kì “mắt xích” nào trong hệ thống phân phối thuốc từ trung ương tới địa phương.

Tuyến Trung ương: Tổng Công ty Dược Việt Nam, các công ty dược phẩm, công ty dược liệu.

Ở địa phương: các công ty dược phẩm tỉnh công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn, doanh nghiệp tư nhân dược, các hiệu thuốc, nhà thuốc tư nhân.

Hoặc bạn có thể làm việc tại chính hiệu thuốc do bạn làm chủ cũng như các công ty dược nước ngoài đang xuất hiện ngày càng nhiều trên thị trường Việt Nam.

• Trong lĩnh vực kiểm nghiệm chất lượng thuốc:

Kiểm nghiệm chất lượng thuốc là một mảng rất đáng để bạn quan tâm trong ngành dược. Bạn có thể làm việc tại Viện kiểm nghiệm trung ương, các trung tâm kiểm nghiệm tỉnh, phòng kiểm nghiệm của xí nghiệp, công ty…

• Trong lĩnh vực đào tạo nhân lực dược:

Trong lĩnh vực đào tạo nhân lực dược, tuỳ vào khả năng và trình độ, bạn có thể tham gia giảng dạy, công tác tại các trường trực thuộc Bộ Y tế nhưTrường Đại học Dược Hà Nội, Trường Đại học Y – Dược Tp. Hồ Chí Minh, Học viện Quân Y… Hoặc một số trường trung học y, dược ở địa phương: Hà Nội, Sơn La, Hải Dương…

4. Học nghề dược ở đâu?

Ở nước ta, công tác đào tạo y dược đã có lịch sử gần một trăm năm và phát triển tương đối toàn diện.

Bạn có thể học để trở thành dược sĩ tại Trường Đại học Dược Hà Nội, Trường Đại học Y Dược Tp. Hồ Chí Minh, Học viện Quân Y, Trường Đại học Y (Đại học Huế), Trường Đại học Y – Dược Cần Thơ, Trường Đại học Y (Đại học Thái Nguyên)…

Tuy nhiên, cánh cửa vào đại học không phải mở ra cho bất kỳ ai, đặc biệt là ngành dược thường vốn có điểm tuyển rất cao. Vì vậy, nếu tự cảm thấy bản thân còn nhiều e ngại, sao bạn không lượng sức và đăng ký vào các trường trung học dược như Trung học Dược Hải Dương (trung ương), trung học y ở một số địa phương (có đào tạo dược sĩ trung học)…

Một điều kiện thuận lợi là sau khi tốt nghiệp trung học dược, bạn hoàn toàn có thể tiếp tục học lên những trình độ cao hơn.

Từ năm 2004, Trường Đại học Dược Hà Nội mở thêm lớp đào tạo dược sĩ trung học.

Trở thành dược tá tương đối đơn giản. Bạn có thể đăng ký vào khóa đào tạo dược tá do Sở Y tế tại địa phương của mình mở. Các lớp học này không có kế hoạch định kỳ mà tùy thuộc vào nhu cầu của từng địa phương.

Ngay cả khi bạn đã trở thành một dược sĩ, việc học tập, không ngừng nâng cao trình độ vẫn rất quan trọng.

Dù bạn làm việc ở mảng nào của ngành dược, bạn luôn phải cập nhật những thông tin mới nhất của dược học thế giới và trong nước. Với sự phát triển của khoa học công nghệ và nỗ lực không ngừng của nhân loại, mỗi ngày trôi qua lại có những phát hiện, phát minh mới về thuốc trên hành trình chăm sóc sức khoẻ cộng đồng ngày càng tốt hơn.